Antropologija je nauka koja u Bosni i Hercegovini još nije dobila univerzitetski status, ali zato jeste muzeološki.
JU Muzej Sarajeva je prva i jedina muzejska ustanova od društvenog značaja u našoj državi koja je zaposlila stručno lice da osnuje i vodi Antropološku zbirku, proučava kulturnu i historijsku sliku stanovništva Sarajeva kroz prizmu ove holističke nauke i prezentira rezultate svoga proučavanja.U savremenim muzejskim institucijama u razvijenom svijetu, antropološke izložbe su dokaz otvorenosti, multidisciplinarnosti i interaktivnosti između struke i publike, kao i dijaloga historije sa stvarnošću. Globalni procesi unaprjeđenja struke, ali i proučavanja čovjeka i njegove prirode, materijalnog i nematerijalnog naslijeđa, dostupni su danas na svim svjetskim meridijanima.
Možemo istaknuti da je Muzej Sarajeva pionir u pokretanju muzejske antropologije u Bosni i Hercegovini, nadasve s cjelovitog terensko-sakupljačkog, naučno-istraživačkog, kustosko-zaštitničkog i medijsko-prezentacijskog aspekta. Prvi koraci koji su napravljeni da bi ova institucija formirala Antropološku zbirku i odgovorila muzeološkim standardima i normativima struke prema kojima je muzejska zbirka osnovna forma organizacije muzejskih predmeta, jeste sakupljanje muzejske građe koju čine i antropološki predmeti, ali i opisana nematerijalna građa. Prvi predmet upisan je 2018. godine.
Predmeti koji su ušli u Antropološku zbirku nabavljeni su kupovinom, donacijama i arheološkim iskopavanjima. Prvi inventarisani predmeti su arheološki artefakti iskapani u novijim arheološkim istraživanjima na tlu Sarajeva i okolice.
Svaki predmet je obrađen primjenom savremenih naučnih metoda koje obuhvataju:
- a) identifikaciju, determinaciju, klasifikaciju i kategorizaciju;
- b) analizu i opis;
- c) vrednovanje i interpretaciju;
- d) proučavanje;
- e) dokumentiranje.
Zbirka se, osim arheoloških predmeta, sastoji i od drugih artefakata etnografskog i multimedijalnog sadržaja, od reprinta starih novina, časopisa, fotografija o ličnostima naučnog, kulturnog i društvenog života Bosne i Hercegovine od 30-ih godina prošloga vijeka do danas, rijetkih zapisa, pisanih svjedočanstava, video i magnetofonskih traka, ličnih nagrada i trofeja, unikatnih modnih predmeta, porodičnih portreta, novčića i dr.
Zbirka broji oko 300 predmeta čija je posebnost u tome da svaki predmet ima specifičnu vrijednost kao narativ za proučavanje kontinuiteta razvoja ljudske zajednice na ovom području, za priču o karakterističnim modelima življenja ranijih generacija i kulturnom naslijeđu koje oblikuje njihov identitet.
Muzejski antropolozi se u današnjici više bave proučavanjem nematerijalne kulture, naglašavajući aspekte svakodnevnog života različitih kultura iz ugla pripadnika tih naroda, tako i vlastitih zajednica. Nematerijalno kulturno naslijeđe umnogome predstavlja inspirativan i koristan izvor za muzejskog antropologa koji se bavi proučavanjem porijekla i kretanja stanovništva, a to su u prvom redu znanja, umijeća i vještine koje se odnose na prirodu i čovjeka i koje predstavljaju osnovu za proizvodnju materijalnih kulturnih dobara. Među njima su jezik i govor, usmena predanja, književnost i drugi oblici jezičkog izražavanja, izvođačke umjetnosti, od narodnih pjesama i igara do društvenih zabava i drugih scenskih izvođačkih formi poput teatarskih, te znanja o pojavama i procesima u društvu koji svjedoče o razvoju prirode i društva od prethistorije do danas, znanja i društvene prakse o običajima, vjerskim običajima, obredima i svečanostima i vještinama stečenim na osnovu toga, vještinama koje se odnose na tradicionalne zanate, originalne postupke i načine izrade umjetničkog djela. Očuvanje nematerijalnog kulturnog naslijeđa provodi se čuvanjem zapisa o njima, kao i podsticanjem njihovog prenošenja i njegovanja u izvornim i drugim sredinama.
Kustos-antropolog u Muzeju Sarajeva istražuje porijeklo i kretanje stanovništva Sarajeva i prezentira rezultate svoga rada na materijalnoj i duhovnoj kulturi glavnoga grada Bosne i Hercegovine kroz stalne i povremene izložbene postavke.
Prva antropološka izložba Muzeja Sarajeva otvorena je 17. januara 2019. godine pod nazivom „Sarajke na platnima bh. slikara“ kustosice-antropologinje Indire Kučuk-Sorguč koja je na jedinstven način prikazala duh epohe i građanske kulture manifestiran na portretima slavnih umjetnika iz bogatog fundusa Muzeja Sarajeva. Poslije su uslijedile multimedijalne istraživačke antropološke studije o kulturno-historijskom naslijeđu sarajevskih građanskih porodica koje su, osim u klasičnoj izlagačko-prezentacijskoj formi, kreirane i na savremen način u VR (virtual reality) aplikacijskoj platformi koju je Muzej Sarajeva razvio zajedno s Udruženjem Digi.ba.
